Gayrimenkul Satın Alırken Tapuda Dikkat Edilmesi Gereken Şerhler ve Kısaltmalar

Günümüzde gayrimenkul fiyatlarının oldukça artması nedeniyle vatandaşların gayrimenkul almak için yıllarca para biriktirmesi gerekmektedir. Yıllarca tasarruf ettikleri paralarla gayrimenkul satın almak isteyen vatandaşların hak kaybı yaşamaması ve tasarruf ettikleri paradan olmaması için tapudaki şerhlerin ve kısaltmaların ne anlama geldiğini bilmesi hak kaybı yaşanmaması adına önem arz etmektedir. Aşağıdaki yazıda tapuda dikkat edilmesi gereken şerhler ve kısaltmalar özet halinde sunulmuştur.

Aile Konutu Şerhi Nedir?

Türk Medeni Kanunu’nun 19. Maddesinde: “Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.” denilmek suretiyle yerleşim yerinin tanımını yapmıştır.Maddenin devamında da “bir kimsenin aynı zamanda birden çok yerleşim yeri olamaz.” denilerek yerleşim yerinin birden fazla olamayacağını belirtmiştir. Şayet yerleşim yerinde bir kimse ailesi ile birlikte ikamet etmekteyse o yerleşim yeri aile konutu olarak tanımlanmakta bir diğer deyişle bir ailenin sürekli ikamet etmek amacıyla oturduğu yere aile konutu denmektedir. Ailenin sahip olduğu konut sayısı birden fazla dahi olsa “aile konutu” birden fazla olamaz.

Tapudaki “Aile Konutu Şerhi” hakkında dikkat edilmesi gerekenler Türk Medeni Kanunu’nun 194. Maddesinde açıklanmıştır. Bu maddeye göre; Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Dolayısıyla, tapuda aile konutu şerhi bulunan taşınmazı satın alırken satıcının eşinin de açık rızasını alması gerekmektedir.

Aile konutu şerhi hakkında detaylı bilgi edinmek için; tıklayınız.

Askeri Yasak Bölge Şerhi Nedir?

2565 Sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’nda askeri yasak bölgeler açıklanmıştır. Bu kanuna göre askeri yasak bölgeler birinci derece ve ikinci derece yasak bölge olarak ikiye ayrılmaktadır.

Birinci Derece Yasak Bölge Şerhinde; Birinci derece yasak bölge, yurt savunması bakımından hayati önem taşıyan askeri tesis ve bölgelerin, çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen dış sınırlarının en az yüz, en fazla dörtyüz metre uzağından alınan noktaların birleştirilmesi suretiyle meydana gelen alanlarda tesis edilir. Bu bölgeler, stratejik konumu ve güvenlik ihtiyaçları nedeniyle sivil erişime kapatılmış, belirli istisnalar dışında kamuya açık olmayan alanlardır. Bu bölgelerde kamu güvenliği ve askeri gereklilikler göz önünde bulundurularak kamulaştırma işlemleri yapılabilir, ancak bu zorunlu değildir. Kamulaştırılmayan taşınmaz malların kullanımına dair yerli halkın hakları, bölgedeki geçiş yollarının güvenliğinin sağlanması ve bölgeye giriş yasağı gibi konular, yönetmeliklerle belirlenen esaslara göre düzenlenir. Bölgede yaşayan veya bölgeden geçmek isteyen kişilerin güvenlik kurallarına uyması zorunludur; aksi takdirde milli güvenlik açısından tehlike arz edebilecek durumlar meydana gelebilir. Ayrıca, bu tür alanlarda fotoğraf, film çekimi gibi kayıt faaliyetleri yasaklanmıştır; bu tür faaliyetler yalnızca Genelkurmay Başkanlığı’nın izniyle yapılabilir.

İkinci Derece Yasak Bölge Şerhinde; İkinci derece kara askeri yasak bölgeler, güvenlik ihtiyaçları nedeniyle belirli sınırlamalar içeren, ancak Türk vatandaşlarının temel haklarını sürdürebileceği alanlardır. Bu bölgelerde Türk vatandaşlarının ikamet etmesi, seyahat etmesi ve tarım ya da diğer mesleki faaliyetlerde bulunması serbesttir. Ancak milli güvenliği sağlamak adına, bölgeye dışarıdan gelen Türk vatandaşlarının burada ikamet etmesi veya çalışması Cumhurbaşkanı kararıyla sınırlanabilir. Yabancı gerçek ve tüzel kişilerin bu bölgede taşınmaz edinmesi yasaktır ve mevcut, yabancılara ait taşınmazların tasfiyesi Cumhurbaşkanlığı’nın yetkisindedir. Yabancılar bu bölgeye geçici dahi olsa izin almadan giremez, bu bölgede ikamet edemez, çalışamaz ve taşınmaz kiralayamazlar; görevli yabancı sivil ve asker kişiler için ise izinler ilgili makamlarca verilir. Askeri gizlilik ve güvenliğin korunması adına, fotoğraf çekimi, harita yapımı gibi faaliyetler yasaktır ve özel yapı faaliyetleri için yetkili komutanlıktan onay alınması gereklidir. Ayrıca, bölge içinde izinsiz inşaat yapılması durumunda bu yapılar yıktırılır. Bu düzenlemeler, güvenlik risklerini en aza indirmeyi ve milli savunmanın sürekliliğini sağlamayı hedeflemektedir.

Ayırma (İfraz) Şerhi Nedir?

İfraz, bir parselin imar mevzuatına uygun olarak birden çok parçaya ayrılarak tapu kütüğüne tescil edilmesi işlemidir. Taşınmazın ifrazı (parçalanarak bölünmesi) sırasında, taşınmaz üzerinde bir rehin bulunuyorsa, bu rehnin ifraz edilen yeni parçalara paylaştırılması talep edilebilir. Ancak, bu işlem için alacaklı ve borçlu arasında yapılmış bir anlaşma yoksa, talepte bulunan tarafın mahkemeye başvurarak karar alması gerekir. Bu mahkeme kararı doğrultusunda rehin, ayrılan parçaların değeri oranında paylaştırılarak her bir parçaya aktarılır.

İfraz hakkında daha fazla bilgi edinmek için: tıklayınız.

Birleştirme (Tevhit) İşlemi Nedir?

Tevhit, birden fazla birbirine bitişik parsellerin imar mevzuatına uygun olarak birleştirme işlemine denir.

Tevhit hakkında daha fazla bilgi için: tıklayınız.

Bağışlama Vaadi Şerhi Nedir?

Ön sözleşme niteliğindeki bağışlama vaadi, gelecekte bir malın bağışlanacağına dair verilen bir taahhüttür. Bağışlama vaadi sözleşmesi, noter huzurunda yapıldığında tapu kütüğüne şerh edilebilir.

Tapuda Cins Değişikliği Nedir?

Cins değişikliği, bir taşınmazın türünün değiştirilmesi işlemidir; örneğin, yapısızken yapılı hale getirilmesi veya bağ, bahçe gibi bir kullanımdayken arsa ya da araziye dönüştürülmesi gibi. Bu değişiklikler tapu sicilinde ve paftasında işlenir.

Cebri İcra Satışının Tescili Nedir?

Borçluya ait taşınmazın icra yoluyla borcun tahsili için satışında, alacaklı kesinleşen icra dosyasında tapuya haciz konulması için icra müdürlüğü aracılığı ile müzekkere gönderir. Tapu Müdürlüğü, taşınmazın üzerine haciz şerhi tesis eder. Bu şerhi görüp satın alan üçüncü kişi tapuya şerh edilmiş borç miktarı kadar borçtan da sorumlu olur. Borçlu, borcunu haciz şerhi tesis edildikten sonra bile ödemezse, alacaklı borcu taşınmazın satışı yoluyla tahsil edebilecektir.

Kira Şerhi Nedir?

Bir taşınmazın kiralanması durumunda kiracı ile malik arasındaki sözleşmenin tapuya şerh ettirilmesi işlemine denir. Bu şerh satın alacağınız taşınmazda mevcutsa, eski malik ile imzalanan kira sözleşmesine bağlı kalmak durumunda kalırsınız.

Kat İrtifakı Nedir?

Kat irtifakı, inşaat halindeki bir arsa üzerinde hak sahiplerinin paylarını geçici olarak belirlemek amacıyla oluşturulan bir tapu türüdür. Bu tapu, hak sahiplerinin mülkiyet haklarını korurken, aynı zamanda paydaşlara inşaat yapma olanağı tanır ve ileride kat mülkiyetine geçme yükümlülüğünü de beraberinde getirir.

Taşınmaz satın alırken dikkat edilecek hususlardan biri de kat irtifakı ve arsa payı tapusudur. Satış esnasında kat irtifakı tapusu olarak satın aldığınızda hangi bağımsız bölümü aldığınız bellidir. Arsa payı tapusu olarak satış yapılmışsa alıcının hangi bağımsız bölümü aldığı belli değildir. Alıcı sadece arsa payı üzerinde belli bir orana sahip olur. Uygulamada bazı müteahhitlerin 7 daire yapılacak bir arsayı 7’den daha fazla olacak şekilde arsa payı tapusu olarak sattığı görülmektedir. Bunun sonucu olarak taşınmaz satın alanlar uzun yıllar sürecek davalarla karşı karşıya kalabilmektedir.

Kat Mülkiyeti Nedir?

Kat mülkiyeti, tamamlanmış bir gayrimenkulün yasal düzenlemelere uygun olduğunu gösteren bir tapu türüdür. Bu tapu ile kat irtifakındaki arsa paylı mülkiyetten farklı olarak, bağımsız bölümler ayrı ayrı tapuya kaydedilir. Mülkiyet sahibi, her bir bağımsız bölümü diğer maliklerin veya hak sahiplerinin iznine gerek olmadan kiralayabilir, ipotek koyabilir veya satabilir. Ayrıca, arsa payı, yapının tamamlandığı tarihte bağımsız bölümlerin değerlerine göre kat malikleri arasında dağıtılacaktır.

Şatış Vaadi Şerhi Nedir?

Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi, bir taşınmazın ileri bir tarihte satışını taahhüt eden, resmi şekilde düzenlenen sözleşmedir. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin tapuya kaydedilmesi, taşınmazın satışını engellemez. Ancak, bu şerhe rağmen taşınmazı satın alan üçüncü şahısın iyi niyeti kabul edilmez. Vaat alacaklısı, beş yıl boyunca geçerli olan bu şerhe dayanarak üçüncü kişi üzerindeki kaydın iptalini ve taşınmazın kendi adına tescilini talep etme hakkına sahiptir.

Tapuda Davalıdır Şerhi Nedir?

Taşınmazın mülkiyeti ihtilaflı ise mahkeme tarafından ya da dava açan tarafından tapu kaydına işlenen şerhtir. Bu şerh kural olarak açıklayıcı nitelikte olup alım satıma engel teşkil etmemektedir. Ancak uygulamada Tapu Müdürlükleri nezdinde “davalıdır” şerhinin bulunmasından bahisle işlem yapılmamaktadır.

Riskli Yapı Şerhi Nedir?

6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’da tanımlanan, riskli alan içinde veya dışında olup ekonomik ömrünü tamamlamış olan ya da yıkılma veya ağır hasar görme riski taşıdığı ilmî ve teknik verilere dayanılarak tespit edilen yapıya riski yapı denir. Bu şerh taşınmazın riskli olduğu ve 6306 sayılı kanuna göre işlem göreceğini belirtir. Yine bu şerh taşınmazın alım satımına engel değildir. Riskli yapının kanun çerçevesinde yeniden yapıldığında bu şerh kaldırılır.

Aile Yurdu Şerhi Nedir?

Türk Medeni Kanunu’nun 386. Maddesinde “Konutlar, tarıma veya sanayiye elverişli taşınmazlar, eklentileriyle birlikte aile yurdu haline getirilebilir.” denilmek suretiyle aile yurdunun tanımı yapılmıştır. Açıklamak gerekirse, bir aileyi geçindiren tarımsal işletmeyle bitişik bir evi veya imalathane gibi sanayiye veya tarıma elverişli eklentiler aile yurdu şerhi ile korunur. Aile yurdu haline getirilen taşınmazlar satılamaz, rehnedilemez, kiraya verilemez, alacaklılar tarafından haczedilip sattırılamaz.

Tapuda Geçici Tescil Şerhi Nedir?

Taşınmaz ile ilgili ayni hak talebinde bulunanların haklarını tescil edebilmeleri için tapuda işlem yaparken eksik belgelerinin bulunması halinde kendilerine eksik belgelerin toplanması için süre verilir. Bu süre boyunca mal sahibi, ilgililer ya da mahkeme tarafından tapuda şerhler sütununa eklenen geçici şerhtir.

Tapuda Satışa Arz Şerhi ( 150/c) Şerhi Nedir?

İİK 150/c şerhi, taşınmaz üzerinde, İcra İflas Kanunu’nun 150/C maddesine dayanarak ipotek alacağının paraya çevrilme işlemlerinin başlatıldığını gösteren bir kayıttır. Kısaca, alacaklının alacağını taşınmazı icra kanalı ile sattırarak borcunu tahsil etmesidir.

Tapuda İntifa Hakkı Nedir?

İntifa hakkı, bir başkasına ait olan bir eşya, hak veya malvarlığı üzerinde belirli bir kişiye malvarlığından tam olarak faydalanma hakkını veren ayni bir haktır. Bu hak kurulduğunda, mal sahibi eşyanın gerçek mülkiyetini elinde tutarken, elde edeceği yararları belirlenen bir kişiye devretmiş olur. İntifa hakkı sahibi mülkiyeti satamaz veya devredemez.

Tapuda İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Satışının Tescili Nedir?

Ortaklığın giderilmesi davası, eski adıyla izale-i şüyu davası, paylı (müşterek) mülkiyet veya elbirliği (iştirak halinde) mülkiyete konu olan taşınmaz ya da taşınır mallar üzerindeki ortaklar arasındaki mülkiyet ilişkisini sona erdirerek bireysel mülkiyete geçişi sağlar. Eğer bu geçiş mümkün değilse, ortaklığın satış yoluyla sonlandırılması ve elde edilen satış bedelinin ortaklar arasında paylarına göre bölüştürülmesi amacıyla açılan bir dava türüdür.

Tapuda ortaklığın giderilmesi satışı şerhini gördüğünüzde anlamanız gereken satın almak istediğiniz taşınmaz üzerinde hukuki bir ihtilaf olduğudur. Taşınmaz üzerinde diğer maliklerin önalım hakkının dışında paydaşlık satış yolu ile giderileceğinden bu süreç içerisinde hukuki ve maddi olarak zarar görmeniz olasıdır.

Tapuda Önalım Hakkı Şerhi Nedir?

Önalım hakkı, paylı mülkiyete konu bir taşınmazda bir payın üçüncü bir kişiye satılması durumunda, diğer paydaşlara bu payı öncelikli olarak satın alma imkanı tanıyan bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğunda ortaya çıkar ve payın üçüncü kişiye satışıyla birlikte kullanılabilir hale gelir.

Tapuda Vefa (Geri Alım) Hakkı Şerhi Nedir?

Vefa hakkı (geri alım hakkı), bir kişinin sattığı bir taşınmazı tek taraflı irade beyanıyla geri alma imkanını sağlayan, yenilik doğuran şahsi bir haktır. Bu hak, tapuya şerh verilmesi durumunda ayni bir nitelik kazanır ve yalnızca taşınmazlara uygulanabilir. Bu hak şerh tarihinden itibaren 10 yıl içerisinde kullanılmazsa malikin talebi ile terkin edilebilir.

Tapuda Geçit Hakkı Şerhi Nedir?

Geçit hakkı, ana yola bağlantısı olmayan bir taşınmaz maliki tarafından, komşusunun arazisi üzerinden geçiş sağlamak amacıyla mahkemeye başvurularak ve belirli bir bedel ödenerek kazanılan geçiş hakkıdır. Kısaca başkasının arazisinden geçme hakkıdır.

Tapuda Alım (İştira) Hakkı Şerhi Nedir?

Alım hakkı, bu hakka sahip kişinin tek taraflı talebiyle belirli bir bedel karşılığında taşınmazı malikinden satın alma imkanı veren bir haktır. Malikin, bir kimseye bu hakkı tanımak için yaptığı sözleşmeye ise alım sözleşmesi denir. Alım hakkının geçerli olması için tapuya şerh edilmesi zorunlu değildir, ancak sözleşmenin resmi şekle uygun olarak yapılması gerekmektedir. Satış vaadi sözleşmesinden farklı olarak bu hak on yıl içerisinde kullanılabilir. Satış vaadi hakkı ise beş yıl içerisinde kullanılabilir. Bu sürelerin dolmasıyla ve malikin isteği ile şerh terkin edilebilir.

Tapuda Kaynak Hakkı Şerhi Nedir?

Kaynaklar, araziye bağlı olan bütünleyici unsurlardır ve yalnızca kaynakların bulunduğu arazinin mülkiyeti ile birlikte kazanılabilirler. Başkasının arazisindeki kaynaklar üzerinde hak sahibi olabilmek için, bu hak irtifak hakkı olarak tapu siciline tescil edilmelidir. Yer altı suları ise kamu yararına tahsis edilmiştir ve arazi sahibi olmak, yer altı sularına sahip olma hakkını doğurmaz. Arazi maliklerinin yer altı sularından yararlanma şekli ve ölçüsü ise özel kanunlarla belirlenmiştir (TMK 756).

Kaynak hakkı, arzi veya şahsi irtifak hakkı olarak oluşturulabilir. Eğer bu hak bağımsız ve sürekli bir niteliğe sahipse, tapu sicilinde taşınmaz gibi ayrı bir sayfada kaydedilir. Aksi kararlaştırılmadıkça, kaynak hakkı başkalarına devredilebilir ve miras yoluyla intikal edebilir (TMK 837).

Tapuda Oturma (Sükna) Hakkı Şerhi Nedir?

Oturma hakkı, yani sükna hakkı, bir bina veya onun bir kısmını konut olarak kullanma yetkisini verir. Bu hak, başkasına devredilemez ve mirasçılara geçmez. Kanunda aksi belirtilmedikçe, intifa hakkına ilişkin kurallar oturma hakkına da uygulanır (TMK m.823). İntifa hakkının bir çeşidi olarak kabul edilen sınırlı bir ayni hak olan oturma hakkı, sahibine taşınmazı yalnızca konut olarak kullanım imkanı tanır.

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Şerhi Nedir?

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bakım borçlusunun bakım alacaklısına hayatı boyunca bakma ve ilgilenme sorumluluğunu, bakım alacaklısının ise buna karşılık bazı malvarlığı unsurlarını veya tüm malvarlığını bakım borçlusuna devretme yükümlülüğünü üstlendiği bir sözleşmedir.

Eğer bakım alacaklısı bakım borçlusunu mirasçı olarak tayin etmişse, bu durumda ölünceye kadar bakma sözleşmesi için miras sözleşmesine dair hükümler geçerli olur.

Tapuda Haciz Şerhi Nedir?

İcra Müdürlüğünden gelen haciz ve kamu idarelerinden gelen haciz olmak üzere iki tür haciz vardır. Haciz işlemi alacağın tahsili amacıyla taşınmazın tasarrufunun Türk Medeni Kanunu’nun 1010. Maddesi uyarınca kısıtlanmış sayılır. Haciz şerhi taşınmazın satışına engel olmamakla birlikte taşınmazı haciz şerhli alan kişi de haciz şerhindeki miktarla sorumlu olacaktır. Borç ödenmedikçe tapudaki haciz şerhinin fekki istenememektedir.

Tapuda İhtiyati Tedbir Şerhi Nedir?

Mahkeme dava konusu olan ya da olacak taşınmazın üçüncü kişilere satışının engellenmesi amacıyla taşınmaz satışını yasaklayabilir. Bu ihtiyati tedbir şerhi tapuya kaydedildikten sonra taşınmaz satılamaz ya da devredilemez.

Tapuda İhtiyati Haciz Şerhi Nedir?

İhtiyati haciz, bir alacaklının, alacağını güvence altına almak ve tahsil edebilme olasılığını artırmak amacıyla başvurabileceği geçici ve koruyucu nitelikte bir hukuki tedbirdir. Mahkemenin verebileceği bu karar taşınmazı satışına, devrine veya taşınmaz üzerinde hak kurulmasına engel değildir. Şu hususa dikkat edilmesi gerekir ki, bu şerh tapuda mevcutsa satıcının borçları nedeniyle alacaklılar taşınmazı sattırabilir.

Tapuda Üst (İnşaat) Hakkı Şerhi Nedir?

Üst hakkı, başka bir kişinin arazisinin altında veya üstünde yapı yapma veya var olan bir yapıyı koruma hakkını tanıyan bir irtifak hakkıdır. Bu hak sayesinde, arazinin üstünde yapılan yapının mülkiyeti üst hakkı sahibine geçer. Ancak arazi üzerindeki mülkiyet asıl malikinde kalırken, inşa edilen yapı üst hakkı sahibine ait olur. Bu hak yalnızca taşınmazlar üzerinde kurulabilir ve Türk Medeni Kanunu’nun 726, 826 ve 836. maddelerinde düzenlenmiştir.

Taşınmazın sahibi, başka bir kişiye arazisinin üstünde ya da altında yapı yapma veya var olan yapıyı muhafaza etme yetkisi tanıyabilir. Üst hakkı aksi kararlaştırılmadıkça devredilebilir ve mirasçılara geçebilir. Eğer bağımsız ve sürekli bir nitelikteyse, üst hakkı sahibinin talebiyle tapu kütüğüne taşınmaz olarak kaydedilebilir. En az otuz yıllık bir süre için kurulan üst hakkı, sürekli nitelik taşımaktadır.

Üst hakkına dayanarak bir kişinin başkasına ait arazide kalıcı olarak inşa ettiği yapılar, irtifak hakkı sahibinin mülkiyetinde olur. Bir yapının bağımsız bölümleri üzerinde kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulabilmesi için Kat Mülkiyeti Kanunu geçerlidir ve bağımsız bölümler üzerinde ayrıca üst hakkı kurulamaz.

3083 Sayılı Yasanın 6. Maddesi Gereğince Kısıtlıdır Şerhi Nedir?

3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu’nun amacı, tarım arazilerinin verimli şekilde kullanılması, korunması ve tarımsal üretimin artırılmasıdır. Bu kanun, yeterli toprağı olmayan veya topraksız çiftçilerin devlet mülkiyetindeki topraklarla desteklenmesini ve eğitilmesini sağlar. Aynı zamanda tarım arazilerinin küçük parçalara bölünmesini engelleyerek toplulaştırma çalışmalarını teşvik eder, tarımsal istihdam imkanlarını artırmayı hedefler. Gerekli durumlarda yeni yerleşim alanları oluşturulması ve tarım arazilerinin diğer amaçlara tahsis edilmesi de kanunun kapsamına girer.

3083 sayılı Kanunun 6. maddesi, tarım arazilerinin toplulaştırılması sürecini düzenler. Toplulaştırma işlemlerinde yol, kanal gibi kamuya yararlı altyapı için %10’a kadar katılım payı ayrılabilir, ancak bu pay için bedel ödenmez. Bu katkının dışında kalan alan ise eş değer Hazine arazisi ile veya kamulaştırma yoluyla karşılanır. Toplulaştırma işlemi sonrası dağıtılan araziler, maliklerin adına tescil edilmekle birlikte, bu arazilerin bölünmesi (ifraz) veya parçalanarak paylaşılması, kanunun belirlediği dağıtım normlarına aykırı olarak gerçekleştirilmez ve tapuya bu yönde şerh konulur. Bu hüküm, tarım arazilerinin korunmasını, küçülmesini önlemeyi ve verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamayı hedefler.

3083 Sayılı Kanun’un 11. maddesinde ” Bu Kanuna göre dağıtılan topraklar bölünemez. Miras hükümleri dışında başkalarına devredilemez. Ancak dağıtılan çiftçilerle mirasçıları tarafından işletilebilir. Bu arazi kamu yararı dışında hiçbir ayni hakla kayıtlanamaz, haczedilemez, satış vadine konu edilemez ve kiraya verilemez. Ancak sahibine bırakılan topraklar, o bölge için tespit edilen dağıtım normundan daha küçük parçalara hükmen veya rızaen bölünmemek suretiyle devir ve temlik edilebilir.” denilmek suretiyle parsellerin satışına izin vermiştir. Özetle 3083 Sayılı Kanun’un 6. maddesine göre kısıtlıdır şerhi taşınmazın satışına engel değildir.

Tapuda İpotek Şerhi Nedir?

İpotek doğmuş veya doğacak bir borç için taşınmazın teminat gösterilmesidir. İpotek, borçlunun borcunu ödeyememesi durumunda, alacaklının ipotekli taşınmazı sattırarak alacağını bu satış bedelinden tahsil etmesini sağlayan sınırlı ayni haklardandır. Bu hak, alacaklıya, borç ödenmediğinde ipotekli taşınmazı satma ve satış gelirinden alacağını tahsil etme yetkisini tanır.

Tapuda Finansal Kiralama Şerhi Nedir?

6361 sayılı yasaya göre devre ve finansal kiralama sözleşmesi, bir yatırım malının mülkiyetinin finansal kiralama şirketinde kaldığı ve belirlenen kira bedelleri karşılığında kiracıya kullanım hakkı verildiği bir finansman yöntemidir. Sözleşmede belirtilen süre sona erdiğinde mülkiyetin kiracıya geçmesi sağlanır. Bu sözleşme, tapuda beyanlar hanesine şerh edilebilir. Ancak bu şerh, taşınmazın satışına, devrine veya kişisel ve ayni hakların kurulmasına engel teşkil etmez.

Tapuda Kamulaştırma Kanunu 31/B Maddesine Göre Şerh Nedir?

Neredeyse her taşınmaz sahibinin taşınmaz kaydında, 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 31/B şerhinin işlendiğini görmesi oldukça olasıdır. Halk arasında “31/B şerhi” olarak bilinen bu şerh, Kamulaştırma Kanunu’nun 31. maddesinin “Yasaklı İşler ve Eylemler” başlıklı kısmındaki B fıkrasında belirtilen yasaklara dayanır. Madde 31, kamulaştırma sürecinde belirli işlemleri yasaklamaktadır; bu çerçevede, 10. maddeye göre mahkeme tarafından yapılan bildirim veya ilandan sonra taşınmazın üçüncü kişilere devri, ferağı veya temliki yasaktır. Özetle, tapuda 31/B şerhinin görülmesi, idarenin kamulaştırma yapmak için asliye hukuk mahkemesinde dava açtığı anlamına gelmektedir.

Tapuda Kamulaştırma Kanunu 7. Madde Şerhi Nedir?

İdare, kamulaştırma kararı aldıktan sonra, bu kararın tapuya şerh edilmesi için kamulaştırılacak taşınmazın kayıtlı olduğu tapu müdürlüğüne bildirim yapar. Bu bildirimin ardından, taşınmazın maliki değişirse veya mülkiyetten bağımsız ayni haklarda değişiklik olursa, tapu müdürlüğü bu durumu kamulaştırma yapan idareye iletmek zorundadır. Şerh tarihinden itibaren altı ay içinde idarenin, 10. maddeye göre kamulaştırma bedelinin belirlenmesi ve taşınmazın idare adına tescili için mahkemeden belge alarak tapuya sunmaması durumunda ise, bu şerh tapu müdürlüğü tarafından kendiliğinden tapu sicilinden silinir.

Tapuda 18. Madde Şerhi Nedir?

Bu şerh, gayrimenkulün bulunduğu parselin bir kısmının belediyece hazırlanan bir plan çerçevesinde kamulaştırma alanında yer aldığını belirtir. Parselin tamamını etkileyen bir şerh olduğundan, binadaki tüm daireler için geçerlidir. İmar uygulaması sonucunda ana yapının bulunduğu parselin, komşu parsellerle birleşmesi veya ayrılması ile yüzölçümünün değiştiğini bildiren bir açıklamadır. İmar düzenlemeleri kapsamında yaygın olarak görülen bu durum, satın alınacak gayrimenkulde ayrıca bir kamulaştırma olmadığı sürece mülkiyet devrine engel teşkil etmez.

Tapuda İmar Düzenlemesine Alındı Şerhi Nedir?

3194 sayılı İmar Kanunu’na göre, bir bölgede park, bahçe gibi sosyal alanlar yetersiz kaldığında, ilgili belediyeler revizyon imar planları hazırlayabilir. Bu durumda, düzenleme yapılacak alanlarda bulunan yapılı ya da yapısız arazi ve arsalar, maliklerin veya diğer hak sahiplerinin rızası olmaksızın yeni imar planına uygun olarak kamulaştırılabilir. Ancak bu düzenlemenin ne zaman yapılacağı veya ilgili parselin bundan etkilenip etkilenmeyeceği kesin değildir. Bölgede düzenleme yapılana kadar inşaat faaliyetlerinin ilerleyip kamulaştırma maliyetlerini artırmaması amacıyla tapuya “imar düzenlenmesine alındı” şerhi eklenir. Bu şerh ile parsellerin birleştirilmesi, ayrılması veya yeni inşaat yapılması yasaklanır, dolayısıyla alınacak taşınmaz üzerinde bir risk oluşur.

Sonuç

Yukarıda tapuda en çok görülen şerhler ve kısaltmalar yukarıda izah edilmiştir. Tapuda taşınmaz satın alacak kişilerin bu şerhler hakkında bilgi sahibi olması hukuki bir sorun yaşamaması için önem arz etmektedir.